কৰিম, কৰিম বুলি ভাবি থকা কামবোৰ

“Twenty years from now, you will be more disappointed by the things that you didn’t do than by

 the ones you did do. So throw off the bowlines, sail away from safe harbor, and catch the trade winds in your sails.  Explore, Dream, Discover.” –Mark Twain

এজন মানুহ আছিল৷ মানুহজনে প্ৰত্যেক পুৱা এখন তালিকা প্ৰস্তুত কৰে৷ বজাৰৰ পৰা কি কি কিনিব,কাৰ্যালয়ত কি কাম কৰিব,কাম কৰি ক’লৈ যাব,ঘৰৰ কোনটো সামগ্ৰীৰ মেৰামতি কৰিব-ইত্যাদি কামৰ বিষয়ে খুব চমুকৈ,দুই বা তিনিটা শব্দত লিখি দহটামান পইণ্ট প্ৰস্তুত কৰে৷ প্ৰত্যেকটো কাম সম্পন্ন কৰি উঠি সেই নিৰ্দিষ্ট পইণ্টটোৰ কাষতে শুদ্ধ চিন এটা দি থয়৷ এই মানুহজনৰ আপদীয়া পেটৰ বিষ এটা আছে৷ স্বাস্থ্য-পৰীক্ষাৰ বাবে সেয়ে তেওঁ নিয়মীয়াকৈ চিকিৎসকৰ ওচৰলৈ গৈ থাকে৷ তেনে এটা পৰীক্ষা কৰাবৰ বাবেই এদিন চিকিৎসালয়লৈ যাওঁতে চিকিৎসকৰ মুখেৰে তেওঁ গম পালে যে তেওঁৰ পাকস্থলীত কেন্সাৰ নামৰ বিষাক্ত কীটটোৱে প্ৰৱেশ কৰিছে৷ তেওঁৰ হাতত সময় আছে মাথোঁ তিনি মাহ৷ মৃত্যু অৱধাৰিত৷ এনে আষাৰ কথা শুনি মানুহজন স্বাভাৱিকতেই হতভম্ব হৈ পৰিল৷ অবাক-বিস্মিত হৈ মানুহজনে কম্পিত স্বৰেৰে কৈ উঠিল- ‘ই কেনেকৈ সম্ভৱ! মইতো কেন্সাৰ হ’বলগীয়া একো কামেই কৰা নাই৷ না মদ খাওঁ, না চিগাৰেট খাওঁ,না মা-মছলা বেছিকৈ খাওঁ৷ ই অসম্ভৱ কথা৷’ কিন্তু মৃত্যু জীৱনৰ নিষ্ঠুৰ সত্য-পলমকৈ বা সোনকালে ই অহাটো নিশ্চিত৷ মানুহৰ হাজাৰ আৰ্তনাদ- চিৎকাৰ কৰক, মৃত্যুক ভেটা দি ৰাখিব নোৱাৰে৷ বিমৰ্ষ,বিষণ্ণ মনেৰে মানুহজন ঘৰলৈ গ’ল৷

হতাশগ্ৰস্ত মানুহজনে তাৰ পিছদিনা মেজত বহিল৷ ‘দিনটোত কৰিবলগীয়া কাম’ৰ তালিকা প্ৰস্তুত কৰিবলৈ হাতত কমল তুলি ল’লে৷ প্ৰথম দুটামান শাৰী লিখিছিলহে মাত্ৰ, তেনেতে তেওঁ পিছফালৰ পৰা মাত এটা শুনা পালে৷ ঘূৰি দেখে;তেওঁৰ সৈতে অবিকল চেহেৰাৰ মানুহ এজন৷ তফাৎ মাথোঁ সাজ-সজ্জা আৰু অভিব্যক্তিত৷  জাক-জমকীয়া সাজ-পোছাক পৰিহিত মানুহজন লয়লাস খোজেৰে কাষ চাপি আহিল আৰু মানুহজনৰ জীৱনটোক নিৰস আখ্যা দিয়াৰ লগতে তীব্ৰ ইতিকিং,তোষামোদেৰে উপচাই পেলালে৷

তেওঁ ক’লে “আপুনি বহু বছৰৰ আগতেই মৰি গৈছে৷ এইখন ( এক্স-ৰে’ৰ ৰিপ’ৰ্টখন) মাথোঁ আপোনাৰ মৃত্যুৰ লিপিবদ্ধ প্ৰতিবেদনহে৷”

থোকা-থুকি মাতেৰে মৃত্যুমুখী মানুহজনে ক’বলৈ ধৰিলে “চাওক৷ মোৰো বহুত আকাংক্ষা আছে৷ এনেকুৱা বহুত কাম আছে যিবোৰ মই কৰিবলৈ বিচাৰোঁ৷”

“যেনে কেনেকুৱা?”

“মই এখন গাড়ী কিনিব খোজোঁ,বিদেশ-ভ্ৰমণ কৰিব খোজোঁ....”

“তেন্তে তুমি তোমাৰ তালিকাখনত সেইবোৰ কথা নিলিখা কিয়?”

মৃত্যুমুখী মানুহজনৰ চকুহাল হঠাৎ তিৰবিৰাই উঠিল৷ মৰি থকা মানুহজনে যেন হঠাতে জীৱনক বিচাৰি পালে৷ মেজৰ ওপৰত পৰি থকা পুৰণি তালিকাৰ কাগজখন দলিয়াই এখন নতুন তালিকা তৈয়াৰ কৰিলে৷ “মোৰ মৃত্যুৰ পূৰ্বে কৰিব লগীয়া কাম”-তালিকাৰ ওপৰত তেওঁ ডাঙৰ আখৰেৰে লিখিলে৷

মৃত্যুৰ শংকা আৰু আতংকই যিজন মানুহৰ মনোজগতক অতবেলি বিষাদ আৰু নিৰাশাৰ ক’লা ডাৱৰে আৱৰি ৰাখিছিল সেইজন মানুহজনৰ মুখখন এতিয়া জীয়াই থকাৰ তীব্ৰ বাসনাৰে উজ্জ্বল হৈ উঠিল৷ মনত একোণত অতদিনে সোমোৱাই ৰখা সপোনবোৰ বাস্তয়াৱিত কৰাৰ দুৰ্বাৰ হেঁপাহ তেওঁৰ অভিব্যক্তিত পৰিস্ফুট হৈ উঠিল ৷

মানুহজনে প্ৰথমেই গৈ গাড়ী ক্ৰয় কৰিলে, তাৰ পিছত গীতাৰৰ শিক্ষা ল’লে,বিদেশত থকা তেওঁৰ বন্ধুক লগ কৰিলেগৈ,কৈশোৰ কালৰ প্ৰেমিকাৰ সমুখত ভালপোৱাৰ কথা ব্যক্ত কৰিলে,বহুদিন মাত-বোল নথকা ভায়েকজনৰ লগত আপোনত্বৰ বান্ধোনেৰে বান্ধ খালে৷ তালিকাভুক্ত আটাইবোৰ কাম সঠিকভাৱে সম্পাদন কৰি এসময়ত মানুহজনে মৃত্যুক সাবটি ল’লে৷ মৃত্যুৰ পূৰ্বে তেওঁ ঘৰ,গাড়ীকে আদি কৰি ব্যক্তিগত কেতবোৰ সা-সামগ্ৰী বিগত তিনিটা মাহত লগ পোৱা মানুহকেইজনলৈ উছৰ্গা কৰি গ’ল৷

‘দাছভিদানিয়া’ নামৰ পুৰণি হিন্দী ছবি এখনৰ কাহিনী আছিল এইটো৷

দৰাচলতে মানুহজনে তিনিটা মাহত যিবোৰ কাম কৰিলে সেইবোৰ কাম কাহানিবাই কৰি পেলাব পাৰিলেহেঁতেন৷ কামবোৰ তেওঁৰ সামৰ্থ্যৰ ভিতৰতে আছিল৷ কিন্তু আশংকা,সংশয়,লাজ,ভয়,অভিমান,ইগ’-এই নেতিবাচক শক্তিবোৰে তেওঁক আগবাঢ়িবলৈ দিয়া নাছিল৷

কিছুমান মানুহ মৃত্যুৰ পিছতো জীয়াই থাকে৷ কিছুমান মানুহ জীয়াই থাকোঁতেই মৃত্যু বৰণ কৰে৷ কৰিম কৰিম বুলি ভাবি থকা কামবোৰ কৰা নহয়,লিখিম লিখিম বুলি ভাবি থকা কথাবোৰ লিখা নহয়,অথচ অলপমান সাহস গোটালেই এই কামবোৰ কৰিব পৰা যায়৷ কিছুমান কথা মুখৰ আগতে থাকে,কিন্তু দৰকাৰী সময়ত ওলাই নাহে৷ যেতিয়া কথাবোৰ ওলায়,তেতিয়া বহু পলম হৈ যায়৷ অলপমান অভিমান,কিছু ইগ’-এইবোৰৰ কাৰণেই কিমান যে অমূল্য সম্পৰ্ক ছেদ হৈছে ৷

জীৱনটো হৈ পৰে ৰসহীন,বৈচিত্ৰ্যহীন,প্ৰত্যাহ্বানশূন্য৷ ত্ৰিশ বছৰতে মানুহ আলৰ বুঢ়া হৈ পৰে৷ তাৰ পিছত এদিন যেতিয়া চহৰৰ একোণৰ পুৰণি বন্ধুৰ লগত আড্ডাত গভীৰ শোকভৰা মন্তব্য এষাৰ ওলাই যায়, জীৱনৰ মাহাত্ম্য বুজিও নুবুজা অজলা মানুহে হুমনিয়াহ কাঢ়ি কয়--‘ বুজিছা ভাবিছিলোঁ মেট্ৰিক পাছ কৰি ফটোগ্ৰাফাৰ হ’ম৷ বিয়েৰ গ্ৰাইল,ষ্টিভেন আষ্টিনৰ দৰে পাহাৰে-পৰ্বতে ঘূৰি ফুৰিম৷ আমাজনলৈ যাম৷ একোৱেই নহ’লগৈ৷ ভাবিছিলোঁ ‘তাই’ক এদিন সকলো কথা খুলি ক’ম৷ আজীৱন তাইক সংগ দিয়াৰ কথা ক’ম৷ নাই,নোৱাৰিলোঁ৷ মা-দেউতাই চাই দিয়া ছোৱালীজনীকে জীৱন-সংগিনী কৰি ল’লোঁ৷ এতিয়া ন বজাত অ’ফিচলৈ যাওঁ,দুপৰীয়া টিফিন খাওঁ, পাঁচ বজাত  ঘৰলৈ আহোঁ৷ সন্ধ্যা শ্ৰীমতীৰ লগত চাহ-বিস্কুট খাই টিভি চাই চাই গোটেই দুনীয়াখনকে গোৱাল-গালি পাৰোঁ, ন বজাত ভাত খাওঁ,দহ বজাত বৰলা কাই চাই শুবলৈ যাওঁ৷’ছেহ্ জীৱনটোত দেখোন একোৱেই নহ’ল৷ কিমান সপোন দেখিছিলোঁ,কিমান আকাংক্ষা আছিল-একোৱেই কৰিব নোৱাৰিলোঁ৷’

মানুহৰ জীৱনটো এনে হ’ব নালাগে৷ মানুহে জীৱনটো এবাৰেই পায়৷ পৰিপূৰ্ণতাৰে,আশা কৰাধৰণে মানুহে জীৱনটো উপভোগ কৰিব লাগে৷ নহ’লে জীয়াই থাকোঁতেই আমাৰ ভিতৰৰ আত্মাটোৰ মৃত্যু ঘটে৷ বাহিৰত থাকে কেৱল অস্থিচৰ্মসাৰ দেহাটো৷

ক’ৰবাত পাইছিলোঁ-“সেইজন মানুহেই সুখী যিজন মানুহে পুৱা পাঁচ বজাত শোৱাৰ পৰা উঠে ,নিশা দহ বজাত শোৱাপাটীলৈ যায় আৰু তেওঁলোকে ভালপোৱা কামবোৰ কৰি দিনটোৰ সময়ছোৱা অতিবাহিত কৰে৷”