অভিসন্ধি

অভিসন্ধি

মূলঃ ‘ছাজিশ’ (জাভেদ আখতাৰ) 

অনুবাদ-ভাবানুবাদঃঈশান জ্যোতি বৰা

মোৰতো এনে লাগিছে যেন

কোনোবাই এয়া অভিসন্ধিহে ৰচনা কৰিছে;

মোৰতো এনে লাগিছে যেন

কোনোবাই এয়া অভিসন্ধিহে ৰচনা কৰিছে;

যে,শব্দৰ লগত অৰ্থৰ যি সম্পৰ্ক-

তাক যিমান পাৰি,দুৰ্বল কৰি পেলোৱা ৷

যাতে প্ৰতিটো শব্দই হৈ পৰক

একোটা অৰ্থহীন আৱাজ৷

তাৰপিছত  

সেই আৱাজবোৰক

এনেদৰে একাকাৰ কৰি পেলোৱা,

  এনেদৰে মিহলাই পেলোৱা,

যাতে এক কোলাহলে মূৰ দাঙি উঠে ৷

  সেই কোলাহলে এনেকুৱা এক তমসাৰ সৃষ্টি কৰিব

যে শব্দচ্যুত আটাইবোৰ বোবা প্ৰসিদ্ধিয়ে

দিক্-বিদিক হেৰুৱাই পেলাব;

নিৰুদ্দিষ্ট হৈ,পথ বিচাৰোঁতে

সময়ৰ গাঁতত সোমাই

সিহঁতে শেষ নিশ্বাস ত্যাগ কৰিব৷

তাৰপিছত বজাৰলৈ উলটি অহা

সেই ফোপোলা শব্দবোৰ

নিঃসহায় একোটা গোলামৰ দৰে বিক্ৰী হৈ যাব ৷

এই গোলামবোৰে সিহঁতৰ মালিকৰ

এটা মাথোন নিৰ্দেশত

এনেদৰে আক্ৰমণ কৰিব

যে চিন্তাৰ প্ৰতিটো অট্টালিকা

ধাৰণাৰ প্ৰতিটো ভৱন

আৱেগৰ প্ৰতিটো কাঁচঘৰেই

 চূৰ্ণ-বিচূৰ্ণ হৈ যাব ৷

মনৰ অলিয়ে-গলিয়ে,চাৰিওফালে এতিয়া

এনে একধৰণৰ বিশৃংখলতায়েই

প্ৰকট হৈ উঠিছে ৷

মোৰতো এনে লাগিছে যেন

কোনোবাই এক অভিসন্ধিহে ৰচনা কৰিছে ৷

কিন্তু কোনোবা এজন আছে,

যিয়ে মোক কয়,যে-

হয়৷ আছে,

আজিও এনে নিষ্ঠাৱান ৰূপকাৰ আছে,

যিয়ে অৰ্থক এইদৰে বাক্‌হীন

আৰু শব্দক এইদৰে নিলাম হোৱাৰ পৰা ৰক্ষা কৰে ৷

 এতিয়াও এনে বিৱেকৱান কোনোবা আছে

যিয়ে চিন্তাক,

আৱেগবোৰক,

নাইবা হৃদয়ৰ পৰা ওলোৱা প্ৰতিটো কথাক,

 এনে দুঃসহ সংকটৰ পৰা বচাই ৰাখে ৷

যদি এনে মানুহ ক’ৰবাত আছে,

তেন্তে ক’ত আছে ?

তেওঁলোক পৃথিৱীৰ য’তেই আছে,

পৃথিৱীৰ যিটো চুকতেই আছে,

তেওঁলোকক এইটো কথা কৈ দিয়া যে,

শব্দ আৰু অৰ্থক ৰক্ষা কৰিবলৈ

মাথোঁ কেইটামান মুহূৰ্তহে হাতত আছে ৷

মোৰতো এনে লাগিছে যেন

কোনোবাই এক অভিসন্ধিহে ৰচনা কৰিছে ৷
০০০০০০০
    

জাভেদ আখতাৰৰ 'চাজিশ'