দক্ষতা (কল্পবিজ্ঞানধৰ্মী গল্প)

খবৰটো একপ্ৰকাৰ সাংঘাতিকেই ৷ অন্তহীন দুখৰ পৰা আমাৰ বিষাদজৰ্জৰ মানৱ সমাজক মুক্তি দিবলৈ বজাৰত কিছুমান ‘সুখ’ৰ কাৰ্ড ওলাইছে৷ পৰহি অৰ্থাৎ ১৯-২-২১১৯ তাৰিখে ৰাষ্ট্ৰসংঘ-প্ৰধানে মংগল গ্ৰহস্থিত আন্তঃগ্ৰহীয় দূৰসংযোগ কেন্দ্ৰত এই যুগান্তকাৰী সেৱাভাগ উদ্বোধন কৰিলে৷ আৰু মাত্ৰ পাঁচছেকেণ্ড পূৰ্বে পোৱা বতৰামতে দুদিনতে এই সেৱাৰ গ্ৰাহকে পাঁচ বিলিয়নৰ সংখ্যা অতিক্ৰম কৰিছে ৷ এতিয়া দোকান,মলবোৰত কল্পনাতীত ভিৰ৷ একেবাৰে বিৰ দি বাট নোপোৱা অৱস্থা ৷ ভিৰ নিয়ন্ত্ৰণ কৰিবলৈ প্ৰশাসনে কলেজৰ ভিতৰত, ৰাস্তাৰ কাষত, অফিচ-কাছাৰীৰ সমুখত, য’তে যেনেকৈ পাৰে, কিছুমানা সেৱা-কেন্দ্ৰ খুলি দিছে ৷ খোলাৰ মাত্ৰকতে সেইবোৰতো পৰুৱাৰ দৰে মানুহৰ শাৰী পৰিলক্ষিত হৈছে ৷ কিমান যে মানুহ ! কিমান যে গেদাৰিং ! অদ্ভুত!

 বৰ্তমান এশ আৰু দুশ টকাত উপলব্ধ এই ‘সুখ’ৰ কাৰ্ডবোৰ ম’বাইল ৰিচাৰ্জৰ নিচিনা ৷ কাৰ্ডখনৰ আকাৰ বিন্দু এটাৰ সমান হ’ব ৷ দৰ্শন-যন্ত্ৰ যাৰ বিকল,তেনে মানুহে কাৰ্ডখন দেখা নাপায়৷ কোৱা শুনিছোঁ এয়া বোলে ছুপাৰ নেন’টেকন’ল’জিৰ চমক ! আপোনাৰ মগজুৰ পৰা হৃদপিণ্ডসংযোগী নলীত এই কাৰ্ডখন মাইক্ৰ’ ইনজেকচন এটাৰে সংস্থাপন কৰি দিয়া হ'ব ৷ তাৰ আগতে কাৰ্ডখন এটা উচ্চক্ষমতাসম্পন্ন লেজাৰ-সংবেদকৰ মাজেৰে পাৰ হৈ যাব ৷ দেহত কাৰ্ডখন সংস্থাপিত হোৱাৰ পিছত এটা স্কেনাৰে কাৰ্ডখনৰ সক্ৰিয়তা নিশ্চিত কৰিব ৷ তাৰপিছত সেই কাৰ্ডখনৰ গতিবিধি চাব পৰাকৈ,তাক নিয়ন্ত্ৰণ কৰিব পৰাকৈ আপোনাৰ সোঁহাতত এটা নিৰীক্ষক-নিয়ন্ত্ৰক ঘড়ী পিন্ধোৱা হ’ব৷ তাত ‘আশা’ আৰু ‘হাঁহি’ৰ সৰু বুটাম দুটা আছে৷ সেইকেইটাই হ’ল কাৰ্ডখনৰ অন্যতম বৈশিষ্ট্য৷ আপুনি যিমানেই সেই বুটামকেইটা টিপিব,সিমানেই আপোনাৰ আশাবাদ আৰু হাঁহিৰ পৰিমাণ বাঢ়িব৷ ঘড়ীটোতে থকা ৰঙা নেটৱৰ্কস্কেলত সুখৰ-কাৰ্ডখনৰ আয়ুসকালো ওলাই থাকিব ৷ কাৰ্ডৰ ম্যাদ চমু চপাৰ লগে-লগে স্কেলডালৰ ৰঙা বৰণটো ক্ৰমশঃ ধূসৰ হৈ আহি এসময়ত অদৃশ্য হৈ যাব ৷ আৰু তেতিয়াই আপোনাৰ কাৰ্ডখনৰ বৈধতাও শেষ হ’ব ৷ ৰ’ব,শেষ হ’ল বুলিয়েই ভয়ত কঁপি উঠাৰ প্ৰয়োজন নাই ৷ কাউণ্টাৰলৈ গৈ কাৰ্ডখন ৰিছাৰ্জ কৰি আনিলেই হ’ল৷ সুখ দৌৰি আহি পুনৰ আপোনাৰ কোলাত উঠিবহি ৷

  সঁচায়ে এক আশ্চৰ্যপূৰ্ণ, মৌলিক ব্যৱস্থা ! এনেহেন উন্নত মানবিশিষ্ট সেৱাৰ পৰা বঞ্চিত হৈ থাকোঁ কেনেকৈ ! গতিকে অলপ আগতে কাউণ্টাৰলৈ গৈ ময়ো এই কালজয়ী সেৱাটোৰ এজন গ্ৰাহক হৈ আহিলোঁ ৷ দুশ টকাৰেই ৰিছাৰ্জ কৰালোঁ৷ বৈধতা দুমাহৰ ৷ মনটো সেয়ে বৰ উগুল-থুগুল লাগি আছে৷ মই সুখী হ’ম৷ হাঁহিম৷ স্ফূৰ্তি কৰিম৷ তাকো দুমাহলৈকে ! কি যে মজাৰ কথা !

 পিছে ৰ’ব...কেণা এটা লাগিল ৷ কথাবোৰ মোৰ চিন্তাৰ বিপৰীতে গ’ল ৷ ৰিচাৰ্জ কৰাৰ ছঘণ্টা উকলি যোৱাৰ পিছতো সুখানুভূতিৰ লগত মোৰ মজবুত সংযোগ স্থাপিত হোৱা নাই ৷ কি কথা ! হাঁহি আৰু আশাৰ বুটাম টিপিছোঁহে টিপিছোঁ, সিহঁতৰ কোনো প্ৰতিক্ৰিয়াই নাই! আচলতে হৈছে কি-একো তলা-নলা উদ্ধাৰ কৰিব পৰা নাই ৷ ইপিনে বেলিও ডুবিবৰ হ’ল ৷ ছেহ্ ! টকাসোপা পানীতহে পেলালোঁ নেকি ! ক’ব নোৱাৰাকৈয়ে মূৰত দুশ্চিন্তাৰ পোক এটা সোমাল ৷ পিছমুহূৰ্ততে ভাবিলো-নাই,নাই । কিয় হ’ব ! মই এতিয়াই কাউণ্টাৰলৈ যাম । ৰিছাৰ্জমেনক গৈ ভালকৈয়ে এজাউৰি দিম । সি মোক বুৰ্বক পাইছে নেকি !

        গ’লোঁ,ই-হাইপাৰলুপৰ চাৰি নম্বৰ বাহনত উঠি মিনিটটো সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ আগতেই মই গৈ কাউণ্টাৰত উপস্থিত হ’লোঁ৷

        “হেৰা,এইবোৰ কি বস্তু দিলাহে ! সুখৰ দেখোন নাম-গোন্ধয়েই নাই ।”-কাউণ্টাৰৰ দুৱাৰখন ঠেলিয়েই মই গৰগৰাই উঠিলোঁ।

        “ৰ’বচোন দাদা। ইমান উত্তেজিত নহ’ব । ঘড়ীটো খুলি মোক দিয়কচোন । চাওঁ ।”-স্বাস্থ্যোজ্জ্বল ল’ৰাজনে মোৰ হুলস্থুলীয়া মাতটোক প্ৰশমিত কৰাৰ পৰিকল্পনাৰে মাতটো যিমান পাৰি মৃদু-কোমল কৰিলে । সম্পূৰ্ণ সফলতা লাভ কৰিব নোৱাৰিলে যদিও প্ৰায় বিফলো নহ’ল৷ খঙাল মানুহৰ ফোঁপনি অটুট ৰাখি মই ঘড়ীটো খুলি তাৰ হাতত জমা দিলোঁ । সি হাঁহি এটা মাৰি ততালিকে কামত লাগি গ’ল । জাৰি-জোকাৰি সি ঘড়ীটোৰ তল-ওপৰ আটাইবোৰ চুক-কোণ চালে । পিছে কোনো খুঁট বিচাৰি নেপালে । শেষত তাৰ সূক্ষ্ম দৃষ্টি নিবদ্ধ হ’ল নেটৱৰ্কৰ স্কেলডালত । সাগৰৰ গভীৰত মুকুতা আৱিষ্কাৰ কৰাৰ দৰে তাৰ দুইনেত্ৰ নিমিষতে উজলি উঠিল । ঠাইতে জাঁপ এটা মাৰি সি ক’লেঃ

        “দাদা,আপোনাৰ নেটৱৰ্কেই নাই । কেনেকৈ সুখ পাব ?”

        “নেটৱৰ্ক নাই ! নাই যদি আনি দিয়া আকৌ।“ মই সুখী হ’বলৈ উত্ৰাৱল হৈ পৰিছোঁ । সেয়ে অধৈৰ্য হৈ কৈ উঠিলোঁ৷

        “তেনেকৈ আনিব পৰা নাযাব ।”

        অ’ হ’ল ! এতিয়াহে ফৰিঙৰ মৰণৰ পাল ৷ ল’ৰাজনে দেখোন মুখখন ওন্দোলাই নিজৰ অসমৰ্থতাহে জাহিৰ কৰিলে !

        “কি ? কিয়?? কিয় নোৱাৰি ?” মই বিস্ময়ত হতস্তব্ধ হৈ পৰিলোঁ৷ চকুৱে-মুখে সুখভংগৰ বেদনা উজ্জ্বলতৰ হৈ উঠিছে ৷

        “নেটৱৰ্কৰ স্কেলডাল আপোনাৰ জিনৰ লগত সংযুক্ত হৈ আছে ।”-গুৰু-গম্ভীৰ ৰেখাকেইডালমান অভিব্যক্তিত ফুটাই তুলি ল’ৰাজনে মত প্ৰকাশ কৰিলে-“স্কেলডালৰ গতিবিধি আপোনাৰ পূৰ্বপুৰুষৰ সামগ্ৰিক সুখানুভূতিৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীল । বাৰু,...ৰ’বচোন । কিবা এটা চাওঁ ।”

        কথাটো শেষ কৰি ল’ৰাজনে সমুখৰ কম্পিউটাৰৰ লগত মোৰ ঘড়ীটো সংযোগ কৰিলে ৷ তাৰপিছত ল’ৰাজনে কম্পিউটাৰত কিবাকিবি টিপিলে৷ এসময়ত তাৰ তদন্ত শেষ হ’ল৷ মোক ক’লেঃ “আপোনাৰ জেনেটিক প্ৰফাইল চাই বুজিব পাৰিছোঁ যে আপোনাৰ পূৰ্বপুৰুষসকল নিজৰ জীৱনক লৈ বৰ দুখী আৰু বিমৰ্ষিত আছিল৷ টকা-সম্পত্তি,দোকান-পোহাৰ,চিনেমাঘৰ,ৰাজনীতি-এইসব আনন্দ-উপভোগৰ সামগ্ৰী তেওঁলোক সকলোৱে পাইছিল৷ তৎসত্ত্বেও তেওঁলোক সুখী হ’ব পৰা নাছিল৷ কিছুমান ব্যাখ্যাহীন শংকা,বিষময় বিষাদ,কেতবোৰ মনস্তাত্ত্বিক বিশৃংখলতাই তেওঁলোকৰ মনবোৰক অস্থিৰ,ধুঁৱলী-কুঁৱলী কৰি ৰাখিছিল৷ সেই মানসিক ধূসৰতাৰ মাজেদি আহ-যাহ কৰিয়েই তেওঁলোকে জীৱনটো পাত কৰিলে ৷ কালক্ৰমত তেখেতসকলৰ জীৱনবোৰ শেষ হ’ল৷ কিন্তু তাৰ অৱশেষ থাকি গ’ল উত্তৰপুৰুষৰ জিনত ৷  এতিয়া পৰিণতি কি হ’লগৈ দেখিছেই নহয় ! একেবাৰে ভয়াৱহ ৷ আপোনাৰ জিনত নেটৱৰ্কৰ  কোনো চিন-চাবেই নাই ! কিদৰে সুখী হ’ব আপুনি !”

        বৰ বেজাৰ লাগিল, ল’ৰাজনৰ মুখত পূৰ্বপুৰষৰ হতাশাজনক-মৰ্মন্তুদ বুৰঞ্জী শুনি বৰ বেজাৰ লাগিল৷  ক্ষণিকতে চকুৰে দুটোপাল নাতিশীতোষ্ণ অশ্ৰু ওলাই আহিল । ছেহ্ ! কি যে হৈ গ’ল ! মনত সাগৰসম উছাহ লৈ সুখী হ’বলৈ আহিছিলোঁ৷ ভাবিছিলোঁ জীৱনৰ অৱশিষ্ট দিনকেইটা সুখী মানুহৰ দৰে উদ্‌যাপন কৰিম ৷ কোনো দুশ্চিন্তা নাই,কোনো শোক নাই,তিলমানো অসন্তুষ্টি নাই ৷ কেৱল সুখ, সন্তুষ্টি আৰু হাঁহি৷ পিছে বাস্তৱ নিষ্ঠুৰভাৱে নিৰ্দয় ! আৰম্ভণিতেই পৰাহত হ’লোঁ ৷ এতিয়া অশ্ৰুসিক্ত হৃদয় এখনৰ লগত আলিংগনাবদ্ধ হৈ এই ঠাই এৰাৰ বাহিৰে অইন গত্যন্তৰ নাই৷ সেয়ে, চুচুক-চামাক খোজেৰে ওভতনি-পথত খোজ পেলালোঁ ৷

        পিছে,প্ৰস্থানৰ দুৱাৰখন ঠেলি সিটোপাৰত ভৰি এখন থওঁতেই পিছফালৰ পৰা ল’ৰাজনে মাত দিলে ।

        “দাদা,ৰ’ব ।”

        “কোৱাচোন ।”-নিৰুদ্বেগ হৈ সুধিলোঁ ৷

        “আপুনি এটা কাম কৰিব পাৰে । সুখী হ’বৰ কাৰণে ।”

        শেষৰ বাক্যটোৰ অন্তৰ্নিহিত শকতিয়ে মোক মুহূৰ্ততে ল’ৰাজনৰ সমুখলৈ উভতাই অনালে । চকুৰ লোটক মচি ততালিকে তেওঁক সুধিলোঁ: কি কাম বাছা ?

        “আপুনি অভিনয় কৰিব পাৰে । সুখী হোৱাৰ অভিনয় । আপোনাৰ পূৰ্বপুৰুষেও এই কামটো বৰ দক্ষতাৰে কৰিছিল । বোধহয়,সৰ্বাধিক দক্ষতাৰে ।”-ল’ৰাজনে সআগ্ৰহে মোক তথ্যটি দিলে ৷  

        “হয় নেকি !” মই বৰ উৎকণ্ঠিত হৈ পৰিলোঁ-“ বৰ অপূৰ্ব আইডিয়া দেখোন ! পিছে আকৌ নতুন কাৰ্ড ল’ব লাগিব নেকি ?”

        “নতুন কাৰ্ড নেলাগে । এইটো ঘড়ীতে মেনুৱেল মুড এটা আছে । সেইটো সক্ৰিয় কৰি ল’লেই হ’ল ।”

        কথাষাৰ কৈয়েই ল’ৰাজনে তেওঁৰ হাতখন মেলি মোৰ ঘড়ীটোত থকা বুটাম এটা টিপিলে ৷ পৰ্দাখনৰ বৰণ গাঢ় নীলা হৈ পৰিল৷ মুহূৰ্ততে মই অনুভৱ কৰিলোঁ: মোৰ দেহেৰে যেন কিছুমান অদৃশ্য বৈদ্যুতিক তৰংগ নিৰৱচ্ছিন্নভাৱে পাৰ হৈ গৈছে ৷ বিসদৃশ পথ কিছুমান অতিক্ৰম কৰি সিহঁতে যেন মস্তিষ্কৰ কোনোবা গোপন কেঁকুৰিত অৱস্থান গ্ৰহণ কৰিছে৷ মই এপলক ঘড়ীটোলৈ চালোঁ ৷ দেখিলোঁ,প্ৰচুৰ উৎসাহেৰে ‘হাঁহি’ আৰু ‘আশা’ৰ বুটামকেইটা তিৰবিৰাব লাগিছে । নেটৱৰ্কো পূৰ্বতকৈ সুস্থিৰ আৰু হৃষ্ট-পুষ্ট ৷ কাৰবাৰটো দেখি বৰ ভাল লাগিল ৷

        ল’ৰাজনে ক’লে-“এতিয়া আপোনাৰ চিন্তা নাই । দুমাহলৈকে আপুনি সুখী হোৱাৰ অভিনয় কৰি যাব পাৰিব । কেৱল মনত ৰাখিব,মুখৰ হাঁহিটো যিমানেই উজ্জ্বল হ’ব,সিমানেই আপোনাৰ অভিনয় নিখুঁত হ'ব । সেয়ে হাঁহিৰ বুটামটো দিনটোত কমেও দহবাৰমান টিপিব ৷ বেষ্ট অৱ লাক !”

        হাঁহি এটা মাৰি ল’ৰাজনে মোক শুভেচ্ছাবাণী দিলে । বোধহয় কৌশলপূৰ্ণভাৱে বিদায়ো জনালোঁ ।

        “ধন্যবাদ।”

        বিনিময়ত ময়ো এটা ধন্যবাদসূচক হাঁহি মাৰি তেওঁক সঁহাৰি জনালোঁ । কোৱাটো নিষ্প্ৰয়োজন, মোৰ হাঁহিটো বিশুদ্ধ অভিনয়ৰ এক নিৰ্ভেজাল প্ৰতীকৰ বাহিৰে আন একো নাছিল ।

------------------------------------------------------000000------------------------------------------------------------
ৰচনাকাল- ১৯ ফেব্ৰুৱাৰী ২০১৯
পঢ়িব পাৰে-অনুভূতিৰ বিৱৰ্তন